Kuba - Geografia

Kuba (oficjalna nazwa: Republika Kuby) – państwo w Ameryce Środkowej położone na Morzu Karaibskim w archipelagu Wielkich Antyli. Państwo to składa się z wyspy o nazwie Kuba oraz szeregu otaczających ją mniejszych wysepek, z których największą jest Isla de la Juventud. Stolicą Kuby jest Hawana, a największe miasta to: Santiago de Cuba, Camagüey, Holguin, Guantánamo, Santa Clara.

 

Kuba to największa z wysp karaibskich, a na liście największych wysp świata zajmuje 16 miejsce. Otoczona jest 1600 wysepkami, skałami i rafami. Powierzchnia największej wyspy - Isla de la Juventud – wynosi 3056 km². Otaczające Kubę głębiny morskie sięgają 7000 m. Od Florydy oddziela ją Cieśnina Florydzka, od Meksyku – Cieśnina Jukatańska, od San Domingo – Cieśnina Zawietrzna. Brzegi dobrze rozwinięte obfitują w liczne zatoki. Okoliczne wyspy tworzą archipelagi takie jak: Jardines de la Reina, Los Canarreos, Los Colorados, Sabana-Camagüey.

W południowo-zachodniej części wznoszą się wapienne góry Sierra de los Organos. Wzdłuż południowych wybrzeży ciągnie się łańcuch gór Sierra Maestra z najwyższym szczytem Kuby – Pico Turquino (1974 m).

Na największej wyspie, Kubie, płynie ponad 200 rzek, jednak ich łączna długość nie przekracza 2500 km. Największą rzeką Kuby jest Rio Cauto.

Klimat

Na Kubie panuje klimat podzwrotnikowy, z przeciętną sumą opadów 1000–1500 mm. Pora deszczowa występuje między majem a październikiem. Średnie temperatury wynoszą w styczniu 20–24 °C, w gorącym sierpniu 25–28 °C. Jesienią dość często występują huragany.

Ludność

Społeczeństwo Kuby jest obecnie wielorasowe:

• biali – ok. 65%,
• murzyni – ok. 10%,
• mulaci – ok. 25%.

Kuba liczy ponad 11,5 milionów mieszkańców. Nie ma wśród dzisiejszej ludności Kuby potomków jej rdzennego ludu Arawaków.

 

Język

Językiem urzędowym jest język hiszpański. W kurortach turystycznych można się porozumieć po angielsku lub po niemiecku.

Historia

• Okres prekolumbijski: Pierwotnie Kuba była zamieszkiwana przez plemiona przybyłe z Ameryki Południowej przez Antyle. Pierwszymi mieszkańcami Kuby byli Indianie Guanahatabey.
• Panowanie hiszpańskie: Wyspa Kuba została odkryta przez Krzysztofa Kolumba podczas jego pierwszej wyprawy. 28 października 1492 Kolumb wylądował na wyspie nadając jej nazwę Juana (na cześć ówczesnego księcia Asturii – Jana). W 1521 Kuba została włączona do wicekrólestwa Nowej Hiszpanii. Kolonizacja w ciągu 50 lat doprowadziła do całkowitej zagłady miejscowej ludności (1560). W 1894 wybuchło trwające z przerwami 30 lat powstanie niepodległościowe. W 1898 w wyniku wojny morskiej amerykańsko-hiszpańskiej i interwencji USA doszło do zajęcia wyspy. 12 sierpnia 1898 Hiszpania rozpoczęła rokowania o pokój, który zawarto 10 grudnia 1898 w Paryżu.
• Protektorat USA: USA objęły Kubę faktycznym protektoratem, nie doprowadzając do jej niepodległości. W latach 1940–1944 władzę na Kubie sprawował proamerykański prezydent (późniejszy dyktator) – Fulgencio Batista. Na początku lat 50. powstał "Ruch" wywodzący się ze środowisk centrowo-nacjonalistycznych. W lipcu 1953 roku członkowie grupy zaatakowali koszary Moncada w prowincji Oriente. Po utracie czterech ludzi, Castro zarządził opór. Pomimo cenzury i propagandy, szybko na światło dzienne wyszły przypadki tortur i zbiorowych egzekucji dokonywanych przez rząd. Przywódca grupy, Fidel Castro został wtrącony do więzienia. W więzieniu utworzył grupę o nazwie Ruch 26 Lipca. Po amnestii i jego uwolnieniu Castro, grupa kontynuowała działalność na wolności.
• Rewolucja: Pierwszym krokiem w planie opozycji był atak na Kubę z Meksyku z jachtu Granma. Dysydenci wylądowali na wyspie 25 listopada 1956 roku. Zaatakowani przez siły wierne reżimowi zostali rozbici po wylądowaniu. W marcu 1957 roku Antonio, przewodniczący działalności opozycyjnej Directorio Revolucionario Estudantil założonej przez studentów zrzeszonych w Federacji Uniwersyteckiej, przeprowadził nieudany atak na pałac prezydencki w trakcie którego zginął. Jego śmierć spowodowała ostateczny triumf Fidela Castro jako przywódcy rewolucji. Gdy Amerykanie zdali sobie sprawę że Batista przegra wojnę, obawiając się że poprzez socjalistyczne reformy, Castro wyprze z wyspy interesy amerykańskie, postanowili oni usunąć Batistę poprzez wprowadzenie nowej junty. Amerykanie na nowego dyktatora obrali Cantill. Cantillo spotkał się potajemnie z Castro, a obydwoje zgodzili się na zawieszenie broni po którym Batista został zatrzymany i osądzony jako zbrodniarz wojenny. Walka partyzancka doprowadziła do upadku Batisty, dyktator wsiadł do samolotu w Hawanie i uciekł do Dominikany, a partyzanci wkroczyli do Hawany.
• Istnienie rządu przejściowego: Po zwycięstwie rewolucji prezydentem został umiarkowany prawnik i liberał, Manuel Urrutia Lleó a w miejsce junty utworzono tymczasowy rząd cywilny. Mimo że Castro oficjalnie nie otrzymał w rządzie tymczasowym żadnej funkcji, ze względu na jego popularność i kontrolę nad nową armią wywierał w praktyce wielki wpływ na sprawy rządowe.
• Kształtowanie się współczesnego ustroju Kuby: Castro jako premier zdecydował się na bardziej radykalne reformy obejmujące handel, gospodarkę, edukację, ochronę zdrowia i politykę zagraniczną.
• Zwrot w stronę bloku wschodniego: W obliczu utraty komercyjnych połączeń z państwami zachodnimi starano zastąpić się je bliższymi stosunkami handlowymi z państwami bloku wschodniego, odwiedzając szereg państw komunistycznych i podpisując umowy handlowe. Pod koniec 1960 roku odwiedził Czechosłowację, ZSRR, Koreańską Republikę Ludowo-Demokratyczną, Węgry i Niemiecką Republikę Demokratyczną.
• Po zakończeniu zimnej wojny: U progu nowego wieku rząd postawił na turystykę i biotechnologię. W 1995 roku turystyka jako podstawowe źródło dochodów wyprzedziła dominujący w kraju przemysł cukrownicy. Do kraju przyjeżdżało tysiące meksykańskich i hiszpańskich turystów. 28 sierpnia 2012 rząd Kolumbii i przedstawiciele lewicowej partyzantki FARC podpisali na Kubie deklarację o rozpoczęciu procesu pokojowego. Kuba od lat 90. uczestniczyła w roli mediatora między lewicową partyzantką a rządem.

Religia

Najważniejszą religią na Kubie jest katolicyzm. Statystycznie obejmuje on największą liczbę wiernych, chociaż silne wpływy w społeczeństwie mają także synkretyczne wierzenia łączące bóstwa afrykańskie z religią chrześcijańską, tzw. santería. Reprezentowany jest również protestantyzm. Otwarcie funkcjonuje stosunkowo liczna masoneria.

Położenie geograficzne